Tỷ suất lợi nhuận nói lên hiệu quả trong sxkd, hiệu quả của sử dụng vốn, khả năng thu lợi khi đầu tư vào các ngành khác nhau => nhà đầu tư tìm ngành có tỷ suất lợi nhuận cao.
Biện pháp cạnh tranh: tự do di chuyển tư bản từ ngành này sang ngành khác, tức là phân phối tư bản vào các ngành sản xuất khác nhau.
Kết quả của cuộc cạnh tranh này là hình thành tỷ suất lợi nhuận bình quân, và giá trị hàng hóa chuyển thành giá cả sản xuất.
Tỷ suất lợi nhuận bình quân là tỷ số tính theo phần trăm giữa tổng giá trị thặng dư trên tổng số tư bản xã hội đầu tư vào các ngành của nền sản xuất tư bản chủ nghĩa.
Các nhà đầu tư cạnh tranh bằng đầu tư tư bản như công nghệ tiên tiến, hiện đại => cạnh tranh tăng lên => vốn đầu tư tư bản của ngành tăng => tư bản bản xã hội đầu tư vào các ngành tăng lên => năng suất lao động xã hội tăng lên => giá trị hàng hóa chuyển thành giá cả sản xuất ( giá trị hàng hoá giảm xuống, giá trị thặng dư giảm)=> tỷ suất lợi nhuận bình quân giảm